hejka Tu jest chyba wszystko co ma być na sprawdzianie

1.Nasza planeta postała około 4,6 mld lat temu z ogromnego obłoku składającego się z głazów, pyłów, odłamków skalnych, które przemieszczały się we wszechświecie. Materia ta zderzając się łączyła się ze sobą tworząc planety Układu Słonecznego. Skorupa Ziemska postała 4 - 5mld lat temu. 2.Skały:magmowe - powstały w głębi Ziemi wskutek zastygnięcia magmy oraz na powierzchni Ziemi wskutek zastygnięcia lawy; osadowe : *pochodzenia organicznego - ze szczątków organizmów roślinnych i zwierzęcych, *pochodzenia okruchowego - z rozkruszenia i rozpadu innych skał, *pochodzenia chemicznego - powstały wskutek wytrącania się w zbiornikach wodnych rozpuszczonych w wodzie substancji chemicznych; metamorficzne - powstały w głębi Ziemi wskutek działania na skały magmowe i osadowe wysokich temperatur i ciśnień 3. magma - gorąca i płynna masa utworzona z roztopionych skał w głębi Ziemi 4.lawa - jest to magma, która wydostaje się na powierzchnię ziemi  5. skamieniałości - szczątki organizmów zwierzęcych i roślinnych z minionych epok geologicznych zachowane w skałach 6. Skamieniałości przewodnie - szczątki organizmów żyjących w minionych epokach geologicznych w ściśle określonym, krótkim czasie, występujących jednocześnie na znacznych obszarach kuli ziemskiej. 7.Era archaiczna (okresy - archaik, proterozoik) *zjawiska wulkaniczne *ruchy górotwórcze *pierwsze skały osadowe *utworzyły się fundamenty współczesnych kontynentów 8. Era paleozoiczna (okresy - paleozoik, kambr, ordowik, sylur, dewon, karbon, perm) *skały osadowe z licznymi skamieniałościami zwierząt i roślin *ruchy górotwórcze kaledońskie i hercyńskie *częste zmiany zasięgów lądów i oceanów   intensywne zmiany warunków klimatycznych *rozpad prakontynentu Pangei na Lourazję i Gandewanę 9. Era mezozoiczna (okresy - mezozoik, trias, jura, kreda) *alpejskie ruchy górotwórcze *szczytowy okres rozwoju gadów i płazów *kilkukrotne zalewy morskie i początke rozwoju ssaków 10. Era kenozoiczna (okresy - kenozoik, trzeciorzęd) *alpejskie ruchy górotwórcze *zlodowacenie znacznej części półkuli północnej *rozwój rzeźby polodowcowej *intensywny rozwój roślin okrytonasiennych i ssaków 11.Pory roku: wiosna 21 III, lato 21 VI, jesień 23 IX, zima 22 XII 12.Strefy oświetlenia Ziemi. 1. Strefa podbiegunowa północna (pomiędzy 90 N i 6 33`) 2. Strefa umiarkowana północna (pomiędzy kołem podbiegunowym 66 33` i zwrotnikiem raka 23 27`) 3.Strefa międzyzwrotnikowa (pomiędzy zwrotnikiem raka 23 27` i zwrotnikiem koziorożca 23 27`) 4. Strefa umiarkowana północna (pomiędzy zwrotnikiem koziorożca 23 27` i kołem podbiegunowym 66 33`) 5.Strefa podbiegunowa północna (pomiędzy 66 33` i 90 S) 13. Strefy umiarkowane: *zawsze w ciągu doby występuje dzień i noc, ale słońce nigdy nie góruje w zenicie *długość dnia i nocy zmienia się w zależności od pory roku, latem dni są dłuższe niż noce, zimą jest odwrotnie *ilość energii słonecznej zmienia się w zależności od wysokości Słońca nad horyzontem i długości dnia, latem do ziemi dociera więcej energii niż zima *cień gnomonu w momencie górowania w strefie umiarkowanej północnej wskazuje zawsze północ, w strefie umiarkowanej południowej cień zawsze wskazuje południe 14. Strefa międzyzwrotnikowa: *Słońce góruje w zenicie dwa razy w ciągu roku, z wyjątkiem granic strefy, tj. zwrotników, gdzie góruje tylko raz w dniach przesileń *cień gnomonu w momencie górowania może padać w kierunku północnym lub południowym lub też gnomon nie rzuca cienia, gdy słońce góruje w zenicie *na równiku przez cały rok dzień i noc trwają 12 godzin *strefa ta otrzymuje największą ilość energii słonecznej, gdyż przez cały rok słońce góruje na dużej wysokości 15. Strefy podbiegunowe : *są okresy, gdy Słońce nie wschodzi przez 24 godziny ponad horyzontem, jest wówczas noc polarna; są też okresy, gdy Słońce nie znika pod horyzontem przez 24 godziny, jest wówczas dzień polarny *dzień polarny na biegunie północnym trwa od 21 marca do 23 września (6 miesięcy), przez pozostałą część roku panuje noc *dzień polarny na biegunie południowym trwa od 23 września do 21 marca (6 miesięcy), 16 Następstwa astronomicznych pór roku: *dni i noce są różnej długości w ciągu roku.Latem dni w Polsce są dwukrotnie dłuższe niż zimą. W okresie zimy dni są krótkie a noce długie. *Latem, gdy dni są długie, słońce w momencie górowania jest wyżej nad horyzontem w okresie zimy , gdy dni są krótkie. *Miejsca wschodu i zachodu słońca przesuwają się. Latem, gdy słońce jest wysoko nad horyzontem, a dni są długie, Słońce wschodzi i zachodzi bliżej kierunku północnego. Zimą, gdy słońce jest nisko nad horyzontem a dni są krótkie, słońce wschodzi i zachodzi bliżej kierunku południowego. *W dniach równonocy 21 III i 23 IX słońce wschodzi dokładnie na wschodzie i zachodzi dokładnie na zachodzie.17. Procesy geologiczne - Wszystkie zjawiska naturalne, pod wpływem których skorupa ziemska i jej powierzchnia ulegają zmianom i przeobrażeniom 18. Procesy geologiczne dzielimy na: *procesy wewnętrzne - zachodzą dzięki działaniu sił wewnętrznych, których źródłem jest energia pochodząca z wnętrza Ziemi. Zaliczamy do nich: ruchy górotwórcze, trzęsienia ziemi, zjawiska wulkaniczne i tworzenie się niektórych skał.*procesy zewnętrzne - odbywają sie wskutek działania sił zewnętrznych, których źródłem jest energia Słońca, dochodząca do powierzchni ziemi. Zaliczamy do nich: erozję, ruch masowe i akumulację. 19. Przekrój ziemi: Skorupa ziemska, Płaszcz ziemi, Jądro zewnętrzne, Jądro wewnętrzne.

Życzę powodzenia Papapa